1. Wprowadzenie do Cisco IOS

Czym jest Cisco IOS?

  • Cisco IOS (Internetwork Operating System) to

    specjalistyczny system operacyjny używany w urządzeniach sieciowych firmy Cisco. IOS zapewnia podstawowe i zaawansowane funkcje zarządzania ruchem sieciowym, bezpieczeństwem oraz konfiguracją sprzętu. Obecnie nowe urządzenia Cisco korzystają z systemu w wersji 15, ale wersja 12 wciąż jest również używana.

  • Kluczowe cechy Cisco IOS:
    • System czasu rzeczywistego – Zoptymalizowany pod kątem wydajnego przetwarzania pakietów sieciowych.
    • Modułowa architektura – W zależności od wersji (np. IOS XE, IOS XR) pozwala na rozszerzanie funkcjonalności.
    • Interfejs CLI (Command-Line Interface) – Główne narzędzie konfiguracyjne, wykorzystujące tekstowe polecenia.
    • Wsparcie dla wielu protokołów sieciowych – m.in. TCP/IP, OSPF, BGP, VLAN, VPN.
    • Zarządzanie bezpieczeństwem – Autoryzacja użytkowników, szyfrowanie, zapory ACL, SSH.

Wersje systemu IOS

  • Cisco oferuje trzy główne warianty swojego systemu operacyjnego, każdy dostosowany do innych potrzeb sieciowych.

  • Tradycyjny Cisco IOS to klasyczna wersja systemu, stosowana w starszych routerach z serii ISR (np. 1800, 2800) oraz switchach Catalyst (np. 2960). Działa w architekturze monolitycznej, co oznacza, że wszystkie funkcje są ze sobą ściśle zintegrowane. Zaletą tej wersji jest stabilność i prostota konfiguracji, ale brak modularności sprawia, że aktualizacje wymagają restartu całego urządzenia.

  • Cisco IOS XE to nowocześniejsza wersja, działająca na jądrze Linux i wykorzystująca konteneryzację usług. Jest stosowana w urządzeniach takich jak switche Catalyst 9000 czy routery ISR 4000. Dzięki modularnej budowie pozwala na aktualizację oprogramowania bez przerywania pracy (ISSU) oraz oferuje wsparcie dla automatyzacji przez interfejsy RESTCONF i NETCONF.

  • Cisco IOS XR to system zaprojektowany dla zaawansowanych rozwiązań operatorskich, takich jak routery ASR 9000 czy NCS 5500. Wykorzystuje architekturę mikrojądrową, co zapewnia najwyższą niezawodność i możliwość pracy bez przestojów (Non-Stop Routing). IOS XR jest najbardziej skalowalny i obsługuje zaawansowane technologie, takie jak MPLS czy segment routing, ale wymaga też większej wiedzy do konfiguracji.